Franklin van Thomas Lieske

Ik heb twee keer geprobeerd om het me te laten bekoren. Echt gelukt is dat niet. Ik snap de meeste personen niet, en ook de veelheid aan uitgediepte personen vind ik storend. Ik houd niet van mystiek en dat zit er wel in, te veel om te negeren.

Wat me wel enigszins aansprak zijn de verhalen die Franklin verzint en vertelt. Bijvoorbeeld het opstel dat hij voorleest in de klas. Het heet ascencion en is duidelijk geïnspireerd op het verhaal over de wederopstanding en hemelvaart van jezus, maar speelt in het hier en nu met namen (al dan niet aangepast) van mensen om hem heen. In de verhalen lijken mystieke gebeurtenissen voor te komen, maar daar volgt later een verklaring voor. Zijn 'jezus' blijkt gewoon nog op de berg een eindje verderop te staan. Wat de hoogte in zweeft, is alleen zijn jas.

Het boek heeft de Libris Literatuur Prijs 2001 gekregen. Ik moet nog veel leren.

Het boek lijkt eerst over Niel te gaan. Het begint met Niel die als baby op een locomotief  'is' samen met een varken. De trein rijdt door wat later de nikkelmijnen in Rusland blijken te zijn. Niel groeit min of meer overklaarbaaar op en lijkt te leven op de trein.
Dan verschuift de aandacht naar Charles, die op 18-jarige leeftijd is weggelopen van huis uit Den Haag, zich later heeft aangemeld bij de SS en vervolgens deserteert. Hij komt in de nikkelmijn terecht met de Duitse Walter die zijn vriend wordt. Ze willen ontsnappen en doen dat samen met Niel. Walter raakt gewond tijdens de ontsnapping en Niel slaat hem dood.
Uiteindelijk komen Charles en Niel bij Charles' ouders aan. Ze gaan daar wonen, echt welkom zijn ze niet, vooral Niel niet, maar Charles trekt zich daar weinig van aan. Er is ook nog een zusje. Er ontstaat een spanning tussen het zusje Christine en Niel; aantrekking en afstoting.
Christine trouwt met iemand anders en uit dat huwelijk wordt Franklin geboren. Hij is niet echt gewenst en zijn moeder slaat hem. Op jonge leeftijd wordt hij naar een internaat gestuurd. En dan gaat het verhaal verder.

De kijkende man

Hij is verrast, blij verrast. Even sluit hij zijn ogen, zijn stok helpt hem zijn evenwicht te bewaren. Dan kijkt hij weer, ziet de schoonheid en de kracht. Hij weet hoe het voelt. Twee lijven die samen iets nieuws maken. Hij zit erin. De muziek stuurt zijn bewegingen.
Kun je harmonie en passie tegelijk voelen? Hij weet zeker van wel, want dat is wat hij voelde en voelt: dat hun hartstochten samengingen, precies bij elkaar pasten. Ook buiten de studio. En niet alleen als hij haar rok omhoog schoof op het moment dat zij zijn billen greep. Ook als hij aardappelpuree maakte en zij aan de pepermolen draaide. Dat laatste was wel het moeilijkste vol te houden geweest. Het kwam steeds vaker voor dat ze niet meer samen aten. Zij was er nog niet, hij begon alvast. En als ze wel tegelijk thuis aten, aten ze eigenlijk ook niet samen. De pepermolen was leeg en niemand vulde hem bij.

In bed – al lang niet meer op de keukentafel – ging het nog lang goed, heerlijk goed. Op de vloer, met de muziek nog veel langer. Dat had misschien wel door kunnen duren. Beweging, sierlijke kracht die doorliep van de een in de ander. Harmonieus, en nog steeds vol passie voor hun creatie van dat moment, steeds opnieuw. Totdat er andere dingen op hun pad kwamen. Zo ging dat. Het was goed geweest.

Heeft hij dat echt allemaal beleefd in die halve minuut dat hij naar de ansichtkaart met de dansers stond te kijken? Ze weet het niet, maar hij heeft staan kijken, naar haar gelachen en zijn duim opgestoken voordat hij voorzichtig een paar passen achteruit zette en doorliep.