donderdag 7 augustus 2014

Het jaar van de Kreeft van Hugo Claus

Geen vrolijk boek over een moeizame relatie, mensen die niet gelukkig mogen zijn van zichzelf, het ongeluk zoeken. Mensen die zelf ook niet weten waarom ze zo doen.


Uiteindelijk blijkt er nog een groter ongeluk te zijn dan Toni zelf opzoekt. Of het moet zijn dat ze met haar ongezonde levensstijl (veel drank, sigaretten en drugs) deze ziekte heeft opgezocht maar dat lees ik er niet echt in. De kreeft (sterrenbeeld) als iemand die in het verleden leeft, en de kanker die een einde aan het leven maakt. Een echte toekomst had ze toch al niet.
In de jaren zeventig was kanker natuurlijk nog veel onbekender. Was het voor de grote angst? Het eufemisme 'Ka' bestond duidelijk al.
Maar eigenlijk speelt kanker niet eens zo'n heel prominente rol. Toni noemt één of twee keer dat ze er bang voor is. Pierre scheldt haar een keer uit met 'krijg de kanker' en dan is haar antwoord: 'heb ik al.' (maar dat weet ze dan nog niet)

De tegenstelling tussen arm en rijk, hippies en burgers. Pierre is rijk, en meer een burger dan een hippie. Hij doet even aardig mee met Toni, maar voelt zich niet echt op zijn gemak in haar vriendengroep. Uiteindelijk realiseert hij zich ook dat hij haar buiten zijn eigen vriendengroep heeft gehouden.
Toch is het Pierre die Toni van een seksuele blokkade of in ieder geval onvermogen om klaar te komen afhelpt. Toch verwacht Toni iedere keer een beloning van Pierre als ze met hem naar bed is geweest.

Korte hoofdstukken. Je krijgt (daardoor?) geen vat op het verhaal, dat komt overeen met dat ze het zelf ook allemaal niet zo weten. Pierre is zicht bewust van zijn vreemde keuzes, maar is daar nog redelijk consequent in. Hij kiest voor haar ellende. Niettemin spreekt ook hij zichzelf tegen, al is het alleen maar in gedachte.
Toni is daar nog extremer in.

Het jaar van de kreeft' speelt zich af in de vroege jaren zeventig in Amsterdam en werd geschreven in de periode dat Hugo Claus daar woonde en een verhouding had met Kitty Courbois, op wie het boek gedeeltelijk is geïnspireerd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten